Khi chúng ta nghĩ về ban đêm,
một trong những hình ảnh đầu tiên
ta nghĩ đến là mặt trăng to tròn
tỏa sáng rực rỡ trong bóng tối.
Mặt trăng là ánh sáng ban đêm của trái đất,
và cho đến nay nó là vật thể sáng nhất trên bầu trời đêm,
sáng hơn gấp nhiều lần
hơn cả những ngôi sao sáng nhất.
Trong khi mặt trăng là ánh sáng
sáng lên trong đêm,
thật thú vị và quan trọng
để chúng ta quan sát:
Mặt trăng thực sự không tự phát ra
ánh sáng của chính nó giống như Mặt trời.
Mặt trời bao gồm khí và các nguyên tử bị ion hóa
được đốt nóng đến mức chúng phát ra
các dạng năng lượng khác nhau, bao gồm
cả ánh sáng khả kiến mà ta nhìn thấy trên Trái đất.
Mặc khác, Mặt trăng là một vật thể đá rắn
với một bề mặt cằn cỗi lạnh lẽo,
không có bầu khí quyển, và không có nước lỏng.
Bề mặt Mặt trăng
mà chúng ta có thể thấy khá rõ,
đặc biệt là qua ống nhòm hoặc kính thiên văn,
chỉ đơn giản là phản chiếu ánh sáng từ Mặt trời.
Tương tự như một dãy núi
ở xa trong khoảng cách mà chúng ta thấy,
không phải từ ánh sáng mà nó tự phát ra,
nhưng phản xạ ánh sáng mặt trời.
Trái ngược với độ sáng của Mặt trời,
Mặt trăng có ánh sáng yếu hơn.
nhưng Mặt trăng thực sự cai trị màn đêm.
Trong hệ mặt trời, mối quan hệ
Trái đất-Mặt trăng khá độc đáo.
So với các hành tinh khác và các mặt trăng
của chúng, Mặt trăng của chúng ta có
tỷ lệ lớn nhất của kích thước mặt trăng đến hành tinh
và khoảng cách từ đường kính đến quỹ đạo.
Điều này có nghĩa là Mặt trăng có cả
kích thước vật lý so với Trái đất
và kích thước hình ảnh rõ ràng trên bầu trời của chúng ta
lớn hơn bất kỳ hệ mặt trăng-hành tinh nào khác.
Những mối quan hệ đơn giản này cung cấp
nền tảng cho vai trò chức năng
và tinh chỉnh của Mặt trăng như
người bạn đồng hành gần nhất của Trái đất.
Một trong những vai trò rõ ràng nhất của Mặt trăng
là các trạng thái tính thời gian của nó.
Khi Mặt trăng xoay quanh Trái đất,
nó tiến triển qua một chuỗi các giai đoạn trăng,
khi vẻ ngoài của Mặt trăng từ từ thay đổi tùy theo
nó được chiếu sáng bởi ánh sáng mặt trời bao nhiêu.
Bắt đầu với giai đoạn mặt trăng mới tối đen
hoàn toàn, chu kỳ âm lịch 29,5 ngày này
trải qua một sự tiến triển từ
trăng lưỡi liềm, đến trăng nữa,
trăng lồi, rồi đến trạng thái trăng tròn
khi được chiếu sáng tối đa của nó.
Sau đó nó bắt đầu giảm dần thành trăng lồi,
Trăng nữa, trăng khuyết
và trở lại với trăng mới tối tăm.
Đối với nhiều nền văn hóa–quá khứ và hiện tại–
chu kỳ mặt trăng hình thành một cách rõ ràng
nền tảng tính thời gian mà theo đó
lịch của họ có thể được dựa trên.
Trên thực tế, các từ “Trăng” và “Tháng”
chia sẻ các gốc từ nguyên
như chu kỳ 29,5 ngày
đã giúp xác định sự thay đổi của các tháng.
Tuy nhiên, ở cấp độ cơ bản hơn, các giai đoạn hàng đêm của
Mặt trăng phục vụ như một nhịp điệu cho thế giới tự nhiên.
Hành vi norturnal của động vật từ côn trùng,
đến các loài chim, đến động vật có vú, đến cả các loài sinh vật biển
đều được liên kết với chu kỳ hàng tháng của Mặt Trăng.
Các giai đoạn của mặt trăng là do
vị trí tương đối của
mặt trời, trái đất và mặt trăng.
Khi Mặt trăng di chuyển trên quỹ đạo của nó,
nó tiến triển từ cùng một phía của Trái đất
với Mặt trời, gây ra giai đoạn trăng mới,
ở phía đối diện với Mặt trời
gây ra giai đoạn trăng tròn.
trong khi quỹ đạo của
Mặt Trăng xoay quanh Trái Đất
và Trái đất xoay quanh Mặt trời
là không hoàn toàn thẳng hàng.
Có những điểm cụ thể
nơi các quỹ đạo cắt nhau,
Khi mặt trăng đi qua những điểm này
trong giai đoạn trăng mới tối thiểu và trăng tròn của nó,
Trái đất được chứng kiến một
sự kiện nhật thực tuyệt đẹp.
Nguyệt thực chỉ xảy ra
trong giai đoạn trăng tròn,
nơi quỹ đạo của Mặt trăng đi qua chính xác
phía sau Trái đất, đi qua bóng của nó.
Trong vài giờ, khi bóng của Trái đất
bao phủ Mặt trăng, phía ban đêm của Trái đất
sẽ chứng kiến cảnh mặt trăng tròn sáng
chuyển sang màu đỏ cam đậm.
Mặt khác, nhật thực xảy ra
chỉ trong giai đoạn trăng mới
khi Mặt trăng đi qua một cách chính xác
thẳng hàng giữa Trái Đất và Mặt Trời.
Mặc dù Mặt trời gấp 400 lần
xa hơn Mặt trăng,
và cũng gấp 400 lần
lớn hơn mặt trăng,
nhưng tỷ lệ chính xác này dẫn đến Mặt trời
và Mặt trăng có cùng kích thước góc trên bầu trời của chúng ta.
Tỷ lệ kích thước dọc theo
với sự sắp xếp quỹ đạo chính xác,
cho phép nhật thực là một trong những
hiện tượng tự nhiên kịch tính nhất đã diễn qua.
Trong vài giờ, Mặt trăng bò ở phía trước
của Mặt trời, cho đến vài phút ngắn ngủi,
bề mặt sáng của Mặt Trời
bị Mặt Trăng che phủ hoàn toàn.
Vài khoảnh khắc đen tối này trong một
nhật thực toàn phần là những khoảnh khắc duy nhất
để an toàn nhìn vào Mặt trời
mà không cần bảo vệ chuyên dụng.
Và, chỉ trong khoảng thời gian này
mà bạn có thể nhìn thấy trực quan
các lớp trên của bầu khí quyển Mặt Trời.
Vì nó đòi hỏi một sự liên kết chính xác như vậy,
mỗi lần nhật thực toàn phần chỉ có thể nhìn thấy
trong vài phút để khu vực
bóng của mặt trăng lướt qua
khi nó di chuyển trên bề mặt Trái đất.
Đối với những người ở trong dải hẹp này,
cuộc gặp gỡ là một trải nghiệm cảm giác đầy đủ.
Bầu trời tối dần và các ngôi sao trở nên hữu hình,
nhiệt độ giảm đáng kể nhiều độ,
và những âm thanh
của cuộc sống động vật về đêm bắt đầu.
Như một yếu tố tính thời gian, thật dễ dàng để thấy
những trải nghiệm độc đáo của nguyệt thực
và nhật thực có thể được sử dụng làm điểm
đánh dấu trong lịch sử như thế nào.
Sự hiện diện nhất quán và thường xuyên
của chu kỳ Mặt trăng
tạo thành nền tảng cho
chu kỳ nocturnal của tự nhiên,
nhưng bao gồm những sự kiện nhật thực đáng kinh ngạc này
như một dấu chấm câu đúng lúc.
Ngoài ảnh hưởng của nó đối với thời gian và các chu kỳ tự nhiên,
Mặt trăng đóng một vai trò hoàn toàn quan trọng
cho sự tồn tại và sức khỏe của sự sống trên Trái đất.
Cả Trái đất và Mặt trăng đều tác động
một lực hấp dẫn lên nhau.
Lực hấp dẫn của trái đất mạnh hơn nhiều
và nó chi phối sự tương tác của chúng,
đó là lý do tại sao
mặt trăng quay quanh trái đất.
Tuy nhiên, lực hấp dẫn của Mặt trăng có một yếu tố quyết định
tác động đến Trái đất và thậm chí trong chính cuộc sống của chúng ta.
Nếu bạn đã từng đến một bãi biển hoặc một bờ biển,
thì bạn đã thấy tác dụng
lực hấp dẫn của Mặt trăng – thủy triều.
Mặc dù mặt trăng ở rất xa
Với Trái đất, khoảng 240.000 dặm,
lực hấp dẫn của nó
tạo ra thủy triều của đại dương.
Mỗi ngày, trên khắp thế giới,
thủy triều cao và thủy triều thấp
được nhìn thấy dọc theo các bờ biển của Trái đất.
Chu kỳ lên xuống tự nhiên này của mực nước đại dương
tạo ra lợi ích tích cực
cho sự sống trên Trái đất.
Mỗi ngày bãi biển được quét qua
với các dòng nước vào và ra.
Những dòng nước này mang chất dinh dưỡng từ xa
ngoài đại dương cho những sinh vật sống
ở vùng nước nông hoặc vùng thủy triều.
Thủy triều rút ra có thể phục vụ như một phương tiện
làm sạch, làm tươi mát vùng ven biển.
Chúng có thể lấy khoáng chất và muối
quay trở lại vùng nước sâu hơn.
Thủy triều như một lợi ích trọn vẹn
do tác động của các dòng tuần hoàn
được thúc đẩy bởi chu kỳ hàng ngày
của Mặt trăng gây ra những đợt thủy triều này.
Với hơn 70% bề mặt Trái Đất
được bao phủ bởi các đại dương,
tác động mà Mặt trăng phát trực tiếp
trên sự sống không thể coi thường.
Mặt trăng thật đẹp để quan sát–
một người bạn đồng hành hàng đêm liên tục.
Trong khi mặt trăng đáp ứng
vai trò thắp sáng màn đêm,
thì nó cũng đóng vai trò quan trọng
trong vòng quay của sự sống.
Mặt trăng đáp ứng như một yếu tố tính thời gian
cho cả quần thể động vật
cũng như các nền văn minh nhân loại
xuyên suốt lịch sử.
Thông qua kích thước chính xác và sự sắp xếp quỹ đạo của nó,
các lần nhật thực đã đánh dấu lịch sử
với những trải nghiệm quan sát đầy kịch tính.
Trong sự hình thành thủy triều đại dương của nó,
Mặt trăng có ảnh hưởng sâu rộng
để duy trì sự sống biển,
ảnh hưởng đến các điều kiện ven biển,
và thậm chí ảnh hưởng đến
các điều kiện khí quyển.
Là vật thể duy nhất bên ngoài
Trái Đất mà con người đã
đích thân hạ cánh lên,
đặt chân lên và khám phá,
mối quan hệ của chúng ta với Mặt trăng có thể là
lớn hơn so với bất kỳ thiên thể nào khác.
Được tạo ra bởi Đức Chúa Trời, Mặt trăng có vai trò được thiết kế
để hỗ trợ sự cân bằng của sự sống trên Trái đất.
Dịch giả: Quý Hoàng.
